2011, Nr 1-2 (1), Preliminarium

---

Monika Widzicka
„Travolterzy naszych czasów”. Krytyka dyskotek w świetle refleksji nad polską kulturą popularną lat siedemdziesiątych

Pobierz wersję elektroniczną

Słowa kluczowe: disco culture, popular culture, socialism, myth, Western culture.

Abstrakt:
The article points out the main aspects of the criticism of disco culture, as well as relating it to widespread remarks on Western popular culture in the Polish press and sociological writings in the 1970th. The first discotheque was established in Poland in 1970 (Musicorama ’70 in Sopot) and within several years the number of discos mushroomed to 20 000. From the very beginning disco culture was considered a challenge to the socialist ideology and thus the Western origins were to blame for its banality and mediocrity. Therefore the authorities were supporting the idea of rectifying discos, which was nothing if not a variety of the principle that Western “inventions” must have been adapted to the current ideological frameworks. According to numerous authors, the American model of entertainment was not suitable to Polish youths as it boosted egotism and a demanding attitude. The metaphor of “the lonely crowd”, taken from David Riesman, was used to describe disco attendees, who were “so free that it made them bored”. In conclusion, as the author I will investigate how the myth of the Slavic community and Gnostic world outlook influenced this antagonism towards Western popular culture.

Informacje o autorze:
WIDZICKA MONIKA – historyk, antropolog, doktorantka na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. E-mail: mwidzicka[at]interia.pl

Prace cytowane Rozwiń

Friszke, Andrzej. 2003. Polska: losy państwa i narodu 1939–1989, Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
„Tego jeszcze nie było.” 1970. Dziennik Bałtycki (176): 8.
Wiśniewski, W. 1975. „Pamflet na dyskoteki.” Na Przełaj (27): 8–9.
Brodacki, K. 1975. “Egzamin.”, Non Stop (1): 4–5.
Nawrocki, Grzegorz. 1980. Szpan Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
Strinati, Dominic. 1998. Wprowadzenie do kultury popularnej. przeł. Wojciech J. Burszta, Poznań: Wydawnictwo Zyks i S-ka.
Kowalski, Piotr. 1988. Parterowy Olimp: rzecz o polskiej kulturze masowej lat siedemdziesiątych, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Danielewicz, S. 1976. „Dyskotekowe szaleństwo w natarciu.” Radar, 1976 (5): 38.
Butrym, M., i K. Majewski. 1979. „Disco – show.” Razem, 1979: (19): 4.
Terpiłowski, Ł. 1980. „Boimy się czarnego Luda.” Radar (12): 22–23.
Storey, John. 2003. Studia kulturowe i badania kultury popularnej: teorie i metody, przeł. Janusz Barański, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Parowski, M. 1974. „Między Bergmanem a Matołkiem.” Politechnik (27): 7.
Piekarski, A. 1976. „Modne słowo dyskoteka.” Na Przełaj (26): 11.
Kłoskowska, Antonina. 2005. Kultura masowa: krytyka i obrona. Warszawa: Państwowy Wydawnictwo Naukowe.
Świątecki, A. 1974. „Środek masowego rażenia.” Politechnik (33): 1- 4.
Jankowski, S. W. 1976. „Dobry człowiek z płytami.”, ITD (8):16–17.
Riesman, David. 1971. Samotny tłum, przeł. Jan Strzelecki, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zawiślański, S. 1974. „Zabawa samotnego tłumu.” ITD. (48): 19.
Butrym, M. 1976. „Co jest grane?.” Razem, 1976 (3): 3.
Szczepaniak, C. M. 1980. „Stan podgorączkowy, czyli życie w złotej klatce.” Radar (6): 31–32.
Barthes, Roland. 2000. Mitologie, przeł. Adam Dziadek, Warszawa: Fundacja Aletheia.
„Zaproszenie do toalety.” 1975. ITD (28): 23.
Barański, Janusz. 2001. Socjotechnika, między magią a analogią: szkice o masowej perswazji w PRL-u i III RP, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jałosiński, A. 1977. „Mleczna droga.” Razem (37): 28–31.
Hipsz, K. 1979. „Yyyaaeeh.” Na Przełaj (6): 6–7.
Jedlicki, Jerzy. 2002. Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują: studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kaczocha, Włodzimierz. 1981. Rozważania nad modelem kultury socjalistycznej w Polsce Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Walicki, Andrzej. 1964. W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bobrownicka, Maria. 1995. Narkotyk mitu: szkice o świadomości narodowej i kulturowej Słowian zachodnich i południowych, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Kundera, Milan. 1984. „Zachód porwany, albo tragedia Europy Środkowej.” Strona internetowa Zeszyty Literackie. Dostęp 25 sierpień 2011. http://www.kundera.eu/teksty/zachod_porwany_albo_tragedia_europy_srodkowej.htm
Tyszka, Krzysztof. 2009. „Religijne oblicze komunizmu.”, Acta Universitatis Vratislaviensis. Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi (31): 339–341.