ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2021, Nr (14), Etnoarcheologia
Andrzej Z. Bokiniec
Modele kultury wczesnego okresu epoki brązu na Pomorzu Wschodnim
Słowa kluczowe: rytuał pogrzebowy, eksploatacja środowiska wczesnej epoki brązu, analiza archeologiczna społeczeństw wczesnej epoki brązu, Pomorze Wschodnie
Abstrakt: Tekst stanowi rozdział końcowy nieopublikowanej rozprawy doktorskiej Andrzeja Z. Bokińca. Praca, zatytułowana „Początki epoki brązu na Pomorzu Wschodnim”, została napisana pod kierunkiem profesora Jana Machnika i obroniona w 1995 roku w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Autor, opierając się na danych archeologicznych, posługuje się dwoma modelami interpretacyjnymi – nauk przyrodniczych i humanistycznych – aby przedstawić sytuację kulturową wczesnej epoki brązu na Pomorzu Wschodnim. Skupiając się na adaptacyjnej stronie kultury, omawia dane paleobotaniczne oraz ekologię osadnictwa. W zakresie zagadnień kulturowych tekst koncentruje się na tematach związanych z rytuałami pogrzebowymi, miejscami ofiarnymi oraz modelem organizacji społecznej w społeczeństwach wczesnej epoki brązu.
Informacje o autorze:
ANDRZEJ Z. BOKINIEC (1961-2021) – archeolog, etnoarcheolog, był adiunktem w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Prace cytowane Rozwiń
Billig, G. 1977. „Die gefäßreichen Gräber der Aunjetitzer Kultur in Sachsen”, Arbeits- und Forschungsberichte Sachsischen Bodenenkampflege 22: 25-73
Buchvaldek, M. 1985. „Kultura se šňůrovou keramikou ve středni Evrope, I. Skupiny mezi Harcem a Bílými Karpaty“, Praehistorica. Acta Instititi archaeologici Universitatis Carolinae Pragensis XII
Behm-Blancke, G. 1989. „Zum Weltbild und zur Gesellschaft struktur der Schnurkeramiker“, Alt Turringen 24: 117-150
Bokiniec, A. Z. 1987. „Schyłkowy neolit i wczesny okres epoki brązu na ziemi chełmińskiej.” W Neolit i początki epoki brązu na ziemi chełmińskiej, red. L. Czerniak, 207-221. Grudziądz
Dąbrowski, J. 1968. Zabytki metalowe epoki brązu między dolną Wisłą a Niemnem. Wrocław-Warszawa-Kraków
Eliade, M. 1993. Traktat o historii religii. Łódź
Fischer, U. 1956. „Die Gräber der Steinzeit im Saalegebiet. Studien über neolithische und frühbronzezeitliche Grab- und Bestattungsformen in Sachsen-Thüringen”, Vorgeschichtliche Forschungen 15
Gardawski, A., Dąbrowski, J., Miklaszewska, R., Miśkiewicz, M. 1957. „Kraal z wczesnej epoki brązu w Biskupinie, pow. Żnin“, Wiadomości Archeologiczne 24: 189-208
Grigalavičienė, E., Markevičius, A., 1980. Drevnejšie metalličeskie izdelija v Litve (II-I tysjačeletija do n.e.). Vilnius
Harrison, R. J. 1980. The Beaker Folk. Copper Age archaeology in Western Europe. London
Iversen, J. 1941. “Landnam i Danmarks Stenalder: En pollenanalytisk Undersøgelse over det første Landbrugs Indvirkning paa Vegetationsudviklingen”, Danmarks Geologiske Undersøgelse II (66): 1-68
Jastrzębski, S. 1977. „Uwagi nad neolitem strefy nadmorskiej Pomorza Wschodniego”, Archaeologia Baltica II: 57-76
Kočka, W. 1958. Zagadnienie etnogenezy ludów Europy. Wrocław
Kośko, A. 1979. Rozwój kulturowy społeczeństw Kujaw w okresie schyłkowego neolitu i wczesnej epoki brązu. Poznań
Kośko, A. 1991. Ze studiów nad kujawską enklawą naddunajskiej cywilizacji wczesnobrązowej. Cmentarzysko grupy Dobre w Bożejewicach, woj. Bydgoszcz, stanowisko 8. Poznań -Inowrocław
Kostrzewski, J. 1935. „Przyczynki do poznania wczesnej epoki bronzowej, I. Kultura iwieńska”, Wiadomości Archeologiczne 13: 75-92
Kruk, J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V-III tysiącleciu p.n.e., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk
Lenerz de Wilde, M. 1991. „Überlegungen zur Funktion der fruhbronzezaitlichen Stabdolche“, Germania 69 (1): 26-48
Lorencová, A., Beneš, J., Podborský, V. 1987. Tĕšetíce-Kyjovice III. Ůnětické pohřebiště v Těšeticích-Vinohradech. Brno
Mańkowska, B. 1974. „Polodowcowa historia roślinności torfowiska w pobliżu miejscowości Radowiska Małe w powiecie wąbrzeskim”, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Biologia XVI: 191-199
Matoušek, V. 1982. „Pohřební ritus rané unětické kultury v Čechách”, Praehistorica. Acta Instititi archaeologici Universitatis Carolinae Pragensis X: 33-52
Miotyk-Szpiganowicz, G. 1992. „The history of the vegetation of Bory Tucholskie and the role of man in the light of palynological investigations”, Acta Palaeobotanica 32 (1): 39-122
Moucha, V. 1989. „Böhmen am Ausklang des Aneolithikums und am Anfang der Bronzezeit.” W Das Äneolithikum und die früheste Bronzezeit (C14 3000 - 2000 b. c.) in Mitteleuropa : kulturelle und chronologische Beziehungen; Acta des XIV. Internationalen Symposiums Prag - Liblice 20. - 24. 10. 1986, Praehistorica. Acta Instititi archaeologici Universitatis Carolinae Pragensis: 213-218
Popko, M. 1989. Wierzenia ludów starożytnej Azji Mniejszej, Warszawa
Pravěké…, 1978. Pravěké dějiny Čech, red. A. Rybová, R. Pleiner, Praha
Ralska-Jasiewicz, M. 1964. „Correlation between the Holocene History of the Carpinus betulus and Prehistorie Settlements in North Poland”, Acta Societatis Bottanicorum Poloniae 33 (2): 461-468
Sarnowska, W. 1969. Kultura unietycka w Polsce, I. Wrocław-Warszawa-Kraków
Schäfer, K. 1987. „Die Schmirtenauer Kultur: zur Ordnung der frühen Bronzezeit im Netze-Warthe-Raum”, Bonner Hefte zur Vorgeschichte 23. Bonn
Sosnowski, W. 1994. „Stanowiska neolityczne i z początków epoki brązu na ziemi chełmińskiej.” W Neolit i początki epoki brązu na ziemi chełmińskiej, red. L. Czeniak: 51-56. Grudziądz
Szymańska, A. 1962. „Nowe stanowiska z I okresu epoki brązu na Pomorzu Gdańskim”, Rocznik Gdański 21: 281-284
