ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2019, Nr (12), Historia publiczna


Danił A. Anikin
Problematyka traumy zbiorowej we współczesnej nauce rosyjskiej

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: pamięć zbiorowa, trauma, praktyki upamiętniania, media, przestrzeń, doświadczenie historyczne

Abstrakt:
Autor analizuje współczesne trendy rosyjskiej humanistyki w badaniu traum zbiorowych. Można wyróżnić dwa obszary tych badań - psychologiczny i socjologiczny. W kierunku psychologicznym kładzie się nacisk na badanie zbiorowych doświadczeń traumatycznych, które następnie znajdują odzwierciedlenie we wspomnieniach. W ramach kierunku socjologicznego bada się traumy pamięci historycznej, które są konstrukcjami politycznymi. Konstruktywistyczne podejście do traum koncentruje się nie na samych traumatycznych wydarzeniach, ale na ich reprezentacjach w mediach, technologiach reprezentacji i aktorach politycznych. Przykładem refleksji i badań nad zbiorową traumą jest obraz I.V. Stalina, którego sprzeczna postawa w masowej świadomości pozwala na sformułowanie kilku ważnych wniosków na temat traumy przeszłości we współczesnej nauce rosyjskiej: a) nieustanne znaczenie przeszłości jako podstawy zbiorowej tożsamości, przejawiające się sakralizacją niektórych wydarzeń historycznych; b) przeszłość jest postrzegana jako cel ewentualnego ataku; c) z sakralizacji przeszłości rośnie pragnienie zbieżności punktów widzenia, kiedy przeszłość zmienia się z przedmiotu konsensusu społecznego i porozumień publicznych w absolutną podstawę zbiorowej tożsamości, a nie doświadczenie, w którego ramy wpisuje się zbiorowa trauma.

Informacje o autorze:
DANIŁ A. ANIKIN – doktor nauk filozoficznych, adiunkt na Państwowym Uniwersytecie Moskiewskim i Państwowym Uniwersytecie w Saratowie. E-mail: anikin[at]polit.msu.ru. ORCID 0000-0001-6232-6557.

Prace cytowane Rozwiń
Powrót