ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2019, Nr (12), Historia publiczna


Ludmiła I. Szerstowa
Stosunki rosyjskie z rdzenną ludnością Syberii pod koniec XVI ina początku XX wieku: argumenty na poparcie „koncepcji eurazjatyckiej”

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: euroazjatyzm, koncepcja eurazjatycka, pogranicze, północna Eurazja, Carstwo Moskiewskie, Syberia, kolonizacja, polityka narodowościowa, władza, mentalność, państwo wieloetniczne

Abstrakt:
Artykuł omawia proces przyłączenia Syberii do Rosji zarówno w ramach tradycyjnych koncepcji ewolucjonizmu i teorii formacji społecznej, jak i w ramach teorii pogranicza. Stwierdzono, że żadna z ww. koncepcji nie wyjaśnia ani tempa rosyjskiej kolonizacji, ani specyfiki polityki Moskwy w stosunku do rdzennej ludności, ani też nie tłumaczy intensywności kontaktów Rosjan z „nie-Rosjanami”. Proponuje się przyjęcie koncepcji euroazjatyckiej, przez którą rozumie się zjawisko etnokulturowe jako wspólne dziedzictwo społeczno-polityczne i mentalne narodów północnej Eurazji oraz jak podstawę metodologiczną do rozważań nad interakcjami etniczno-kulturowymi narodów tego regionu, z których jedną była rozpoczęta pod koniec XVI wieku rosyjska migracja na Syberię. Sukces i skuteczność rosyjskiej kolonizacji tłumaczy się obecnością zarówno w moskiewskiej państwowości, jak i w mentalności Rosjan, a także w państwowych (lub plemiennych) instytucjach i światopoglądzie rdzennej ludności Syberii wspólnych – eurazjatyckich – wyobrażeń o zasadach organizacji władzy, administracyjnej strukturze społeczeństwa, relacji władca–poddany, stosunkach międzyetnicznych w państwie wieloetnicznym. Przyczyniły się one do wzajemnego zrozumienia w rozwiązywaniu problemów gospodarczych i społecznych, ułatwiając procesy konsolidacji władzy Moskwy na Syberii.

Informacje o autorze:
LUDMIŁA I. SZERSTOWA – historyk, profesor historii rosyjskiej w Uniwersytecie w Tomsku. E-mail: sherstova58[at]mail.ru. ORCID 0000-0002-0186-7744.

Prace cytowane Rozwiń
Powrót