ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2019, Nr (12), Historia publiczna
Rafał Leśkiewicz
Cyfrowa aktywność Instytutu Pamięci Narodowej we wspieraniu polityki historycznej. Wybrane przykłady
Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: historia publiczna, aktywność cyfrowa, user experience, informatyka, systemy informatyczne, historia, edukacja, Instytut Pamięci Narodowej, Cyfrowe Archiwum
Abstrakt: Efektywna edukacja historyczna wymaga skutecznego i odpowiednio sprofilowanego przekazu. Aby taki przekaz skonstruować, niezbędne jest wykorzystywanie coraz to nowszych rozwiązań służących prezentacji treści i formułowaniu przekazu. W celu budowy przekazu historycznego i efektywnego dotarcia z nim do odbiorców konieczne jest również przeprowadzenie badań określających potrzeby odbiorców, a także wskazujących na luki i deficyty w wiedzy, które należy zagospodarować. Dyskutując na gruncie rozwoju historii publicznej i narzędzi, w oparciu o które może się ona rozwijać, warto zwrócić uwagę na potencjał drzemiący w nowoczesnych technologiach informatycznych. Wykorzystywane w odpowiedni sposób mogą one realnie pomóc w procesie badawczym czy też edukacyjnym, dostarczając treści, których z jednej strony oczekuje odbiorca, a które z drugiej strony są na odpowiednim poziomie merytorycznym.
Celem artykułu jest prezentacja doświadczeń Instytutu Pamięci Narodowej w budowie kompetencji cyfrowych i ich zastosowaniu w różnorodnych aktywnościach o charakterze historycznym jako element wspierający politykę historyczną państwa polskiego. W tekście zaprezentowano konkretne przykłady działań prowadzonych w ciągu ostatnich kilku lat przez IPN zmierzające do osiągnięcia pewnego stanu równowagi między historią (ze szczególnym uwzględnieniem historii publicznej) a informatyką. Te pozornie będące z dala od siebie nauki tak naprawdę mają wiele wspólnego – miarą sukcesu ich urobku jest skuteczne dotarcie do odbiorcy i zainteresowanie go powstała książką, konferencją, aplikacją, systemem informatycznym. Aby zatem produkty prac projektów historycznych, tudzież informatycznych cieszyły się zainteresowaniem odbiorów, wymagane są badania potrzeb, jakość przekazu, zarówno w wymiarze merytorycznym, użytkowym, jak i graficznym.
Informacje o autorze:
RAFAŁ LEŚKIEWICZ - doktor nauk humanistycznych w zakresie historii i archiwistyki, pełnomocnik Prezesa IPN ds. prowadzenia badań nad terrorem okupacyjnym na ziemiach polskich w latach 1939–1945, Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie; ekspert w Ministerstwie Cyfryzacji – członek zespołu projektowego KRONIK[at] (Krajowe Repozytorium Obiektów Nauki i Kultury). E-mail: rafal.leskiewicz[at]ipn.gov.pl; rafal.leskiewicz[at]mc.gov.pl. ORCID 0000-0003-2880-9525.
Prace cytowane Rozwiń
Bednarek, Jerzy. 2016. „Zakres standaryzacji opisu archiwalnego w »Cyfrowym Archiwum« Instytutu Pamięci Narodowej.” W Standaryzacja opisu archiwalnego, red. J. Bednarek i P. Perzyna, 131–147. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Biernat, Andrzej. 2016. „Komputeryzacja a digitalizacja w archiwach państwowych w Polsce.” W Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach, red. R. Leśkiewicz i A. Żeglińska, 23–35. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Chorążyczewski, Waldemar. 2016. „Koncepcje komputeryzacji archiwów polskich.” W Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach, red. R. Leśkiewicz i A. Żeglińska, 37–46. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Dudek, Antoni. 2011. Instytut. Osobista historia IPN. Warszawa: Czerwone i Czarne.
Informacje o działalności IPN-KŚZpNP. Strona internetowa Ipn.gov.pl. Dostęp [24.06.2019].
https://bip.ipn.gov.pl/bip/przedmiot-dzialania.
ITIL. Service Design. 2011. London: Best Management Practice.
ITIL. Service Strategy. 2011. London: Best Management Practice.
ITIL. Service Transition. 2011. London: Best Management Practice.
ITIL. Service Operation. 2011. London: Best Management Practice.
ITIL. Continual Service Improvement. 2011. London: Best Management Practice.
Koczwańska-Kalita, Dorota. 2015. (Nie)chciane dziecko III RP. Instytut Pamięci Narodowej 2000–2010. Kraków: Arcana.
Kopczewski, Michał. 2015. Alfabet zarządzania projektami. Gliwice: Onepress.
Krug, Steve,.2014. Nie każ mi myśleć! O życiowym podejściu do funkcjonalności stron internetowych. Warszawa: Helion.
Kuligowski, Janusz. 2006. „Gromadzenie zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej w latach 2000–2005.” W W kręgu „teczek”. Z badań nad zasobem i funkcjami archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, red. J. Bednarek i P. Perzyna, 17–28. Łódź–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Leśkiewicz, Rafał. 2010. „Rodzaje archiwalnych pomocy informacyjnych zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej.” W Wartość naukowa i stan opracowania zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej, red. R. Kościański i R. Leśkiewicz, 11–15. Poznań–Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Leśkiewicz, Rafał. 2015. „Elektroniczny system udostępniania dokumentów z zasobu Instytutu Pamięci Narodowej.” W Electronic records and access to archive resources via Internet. Materials of the International Conference, Warsaw 22–23 May 2013, red. A. Laszuk, 229–242. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych.
Leśkiewicz, Rafał. 2016. „Wpływ komputeryzacji na funkcjonowanie Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.” W Standaryzacja opisu archiwalnego, red. J. Bednarek i P. Perzyna, 111–130. Warszawa–Łódź: Instytut Pamięci Narodowej.
Levy, Jaime. 2015. Strategia UX. Jak tworzyć innowacyjne produkty cyfrowe, które spotkają się z uznaniem rynku. Warszawa: Helion.
Mościchnowska, Iga, i Barbara Rogoś-Turek. 2015. Badania jako podstawa projektowania USER EXPERIENCE. Warszawa: PWN.
Bochenek, Marcin, i Rafał Lange, red. 2019. Nastolatki 3.0. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów. Strona internetowa Nask.pl. Dostęp [14.06.2019]. https://www.nask.pl/pl/aktualnosci/wydarzenia/wydarzenia-2019/1539,Mlode-smartfony-jak-sie-zyje-z-internetem-w-kieszeni.html.
Pieczunko, Andrzej. 2015. „Prace nad systemem informacji w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej (stan na koniec 2013 r.).” W Zasada strukturalna jako podstawa opisu archiwaliów w zintegrowanych systemach informacji archiwalnej, red. R. Leśkiewicz i A. Żeglińska, 43 - 50,. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Pieczunko, Andrzej. 2015. „Projekt Cyfrowe Archiwum – digitalizacja zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej.” ArchivaEcclesiastica VIII: 27‒42.
PRINCE2 – skuteczne zarządzanie projektami. 2010. Londyn: TSO.
Pyżalski, Jacek, Zdrodowska, Aldona, Tomczyk, Łukasz, i Katarzyna Abramczuk. 2019. Polskie badanie EU KIDS ON LINE 2018. Strona internetowa Opi.org. Dostęp [14.06.2019]. https://www.opi.org.pl/Raport-z-badania-EU-Kids-Online-2018-juz-dostepny.html.
Ryszewski, Bohdan. 1985. Problemy i metody badawcze archiwistyki. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Schmidt, Aaron, i Amanda Etches. 2012. User experience (UX) design for libraries. Chicago: Ala Tech Source.
Wichowska, Karolina. 2015. „Łączka”. Poszukiwania i identyfikacja ofiar terroru komunistycznego pochowanych na warszawskich Powązkach. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Wojtkowski, Ryszard. 2015. „Digitalizacja i udostępnianie on-line materiałów archiwalnych w archiwach państwowych w latach 2012–2015 ” W Dziedzictwo audiowizualne w warsztacie badawczym historyka i procesie dydaktycznym, red. R. Reczek, 25–44. Poznań: Instytut Pamięci Narodowej.
