ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2017, Nr (10), Antropologia - folklor - historia
Wojciech J. Burszta
Uciszanie przeszłości dla teraźniejszości. Strategie i techniki szkolnej edukacji historycznej
Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: historia, edukacja, narracja, dzieje, patriotyzm, naród
Abstrakt: Artykuł omawia współegzystencję trzech rodzajów narracji historycznej – akademickiej, potocznej i szkolnej – jaka tworzy podstawowy kontekst dla budowania syntezy dziejów narodowych w nauczaniu o przeszłości na początku XXI wieku w Polsce i innych krajach europejskich. Ów swoisty konglomerat różnych typów opowieści o logice dziejów ma swoje źródło mitologiczne, które leży z kolei u podstaw tytułowego uciszania przeszłości na potrzeby teraźniejszości oraz „historycznej bulimii”, rozumianej jako nadmiarowa reprezentacja preferowanych wizji dziejów zgodnie z mitycznie rozumianą bezwarunkową sytuacją początkową.
Informacje o autorze:
WOJCIECH JÓZEF BURSZTA – antropolog kultury, kulturoznawca, profesor zwyczajny w SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym w Warszawie. E-mail: wburszta[at]swps.edu.pl
Prace cytowane Rozwiń
Bauman, Zygmunt. 2017. Retrotopia. Cambridge: Polity.
Burszta, Wojciech Józef. 2017a. „Płynność i retrotopia.” W Przyszłość kultury. Od diagnozy do prognozy, red. A. Kisielewska, A. Kisielewski, M. Kostaszuk-Romanowska, 15–28. Białystok: Wydawnictwo PRYMAT.
Burszta, Wojciech Józef. 2017b. „Uciszanie przeszłości – niewolnictwo – antropologia.” Filo-Sofija 1: 25–37.
Burszta, Wojciech Józef, i Krzysztof Jaskułowski. 2016. „Uciszanie krzykiem. W drodze ku Polsce Wielkiej i Zawsze Niezłomnej.” Odra 4: 8–12.
Caillois, Roger. 1973. Żywioł i ład, przeł. A. Tatarkiewicz. Warszawa: PIW.
Carretero, Mario. 2011. Constructing Patriotism. Teaching History and Memories in Global Worlds. Charlotte: Information Age Publishing.
Grever, Maria, i Siep Stuurman, red. 2007. Beyond the Canon: History for the Twenty-First Century. New York: Palgrave.
Ferro, Marc. 2003. The Use and Abuse of History. Or how the past is taught to children. London: Routledge.
Jaskułowski, Krzysztof, i Adrianna Surmiak. 2015. „Teaching history, teaching nationalism: a qualitative study of history teachers in a Polish post-industrial town.” Critical Studies in Education. doi: 10.1080/17508487.2015.1117006.
Koselleck, Reinhart. 2001. Semantyka historyczna, przeł. W. Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Mink, Georges. 2017. Polska w sercu Europy od roku 1914 do czasów najnowszych. Historia polityczna i konflikty pamięci, przeł. M. Kozłowska, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Nakou, Irene, i Isabel Barca, red. 2010. Contemporary Public Debate over History Education. Charlotte, NC: Information Age Publishing.
Sandwell, Ruth, red. 2006. To the Past: History Education, Public Memory, and Citizenship in Canada. Toronto: University of Toronto Press.
Stobiecki, Rafał. 2014. „Główne narracje o przeszłości Polski po 1945 roku. Próba charakterystyki.” W Historia – dziś. Teoretyczne problemy wiedzy o przeszłości, red. E. Domańska, R. Stobiecki, T. Wiślicz, 67–87. Kraków: Universitas.
Stomma, Ludwik. 2006. Polskie złudzenia narodowe. Poznań: Sens.
Traba, Robert. 2009. Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Traverso, Enzo. 2014. Historia jako pole bitwy, przeł. Ś. F. Nowicki. Warszawa: Książka i Prasa.
Trouillot, Michel-Rolph. 1995. Silencing the Past. Power and the Production of History. Boston: Beacon Press.
Trouillot, Michel-Rolph. 2002. „The Otherwise Modern. Caribbean Lessons for the Savage Slot.” W Critically Modern. Alternatives, Alterities, Anthropologies, red. B. M. Knauft. Bloomington: Indiana University Press.
Urbańczyk, Przemysław. 2015. Zanim Polska została Polską. Toruń: WN UMK.
Znaniecki, Florian. 1984. Społeczne role uczonych. Warszawa: PWN.
