2012, Nr 1 (2), Antropologia współczesności – historia współczesności

---

Tiiu Jaago, Ene Kõresaar
(Re)constructing Conflict and Dialogue in Soviet Estonia and Post-Soviet Estonia: on Multivocality in Understanding of History

Pobierz wersję elektroniczną

Słowa kluczowe: sowiecka oraz postsowiecka Estonia, semiotyka, język władzy

Abstrakt:
Artykuł stawia pytanie dotyczące okoliczności przystosowywania się jednostek do władzy sowieckiej w Estonii. Opierając się na teorii semiosfery Jurij Łotmana, szczególnie na jego pojęciu „tekstu w tekście” oraz Michaiła Bachtina koncepcji dialogiczności, pytanie jest pomyślane jako pewnego rodzaju myślowe narzędzie do zaobserwowania zmiany oficjalnego, sowieckiego języka w Estonii w czasie jej komunistycznego zniewolenia. Aby odkryć dynamikę konfliktu pomiędzy stanowiskiem władzy z jednej strony, a złożonością indywidualnych doświadczeń z drugiej strony, analizowane są dwa rodzaje dokumentów: sowieckie archiwa sądowe oraz opowieści biograficzne po upadku komunizmu. Ukazuje to, że z punktu widzenia jednostki przyjęcie języka władzy jest warunkowe i ambiwalentne, będące połączeniem oporu i chęci przetrwania lub brakiem alternatywnych zasobów językowych. Z drugiej strony zdarzało się, że skonfrontowanie języka władzy z rywalizującymi głosami, ukazywało, że nie był on w stanie utrzymać swojej zniewalającej siły w dłuższej perspektywie.

Informacje o autorze:
TIIU JAAGO – folklorystka, adiunkt na Uniwersytecie w Tartu. Ene Kõresaar – etnolog, starszy wykładowca w zakresie komunikacji kulturowej na Uniwersytecie w Tartu.