1. Strona główna
  2. Archiwum
2020
Nr (13), Historia mówiona - emocje 2019
Nr (12), Historia publiczna 2018
Nr (11), Kulturowa historia wiedzy 2017
Nr (10), Antropologia - folklor - historia 2016
Nr (9), Dziedzictwo kulturowe 2015
Nr (8), Antropologia i historia 2014
Nr 1 (6), Semiotyka historii Nr 2 (7), Historia i płeć 2013
Nr 1 (4), O reprezentacji Nr 2 (5), Genealogie kultury 2012
Nr 1 (2), Antropologia współczesności – historia współczesności Nr 2 (3), Lektury (z) przeszłości 2011
Nr 1-2 (1), Preliminarium
ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2015, Nr (8), Antropologia i historia

Piotr Filipkowski
Historia mówiona jako historia faktyczna albo jak „odantropologizować” opowieści o przeszłości?

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: historia mówiona, polska historia współczesna, narracje mistrzowskie, antropologizacja, metodologia i teoria historii

Abstrakt:
Historia mówiona, rozumiana nie tylko jako wyróżniona metoda badawcza, lecz także jako swoiście pojęty ruch społeczny, zyskała w Polsce popularność w ciągu ostatnich kilku lat. Po mimo wzrastającej obecności „historii mówionej”, polscy historycy nie podołali do tej pory temu procesowi. Nie uprawomocnili tej metody w ramach historiozoficznego rzemiosła, nie zaproponowali poważnej narracji historycznej, która miała by rzeczywisty wpływ lub znacząco zmieniła dominujący typ interpretacji historycznych niedawnej przeszłości, a nawet odmieniła historiozoficzną praktykę badawczą w ogóle. W artykule próbuję ukazać niewykorzystany do tej pory potencjał historii mówionej, nawet w porównaniu z jej sukcesami, jakie święci w historiografii zachodniej. Wyjaśnienie tego ukrytego potencjału ma dwojaki charakter. Z jednej strony krótko prezentuję bogatą i różnorodną (wieloparadygmatyczną) tradycję historii mówionej na Zachodzie, której nie dzielimy. Z drugiej strony problematyzuję wpływ zwrotu lingwistycznego (jak i kolejny zwrotów) w humanistyce i naukach społecznych na historię mówioną, który miał prowadzić do jej „antropologizacji”, a w konsekwencji uczynić ją, historiozoficznie i politycznie, bezsilną. Podejmując rozmowę z tekstem Tomasza Rakowskiego (w niniejszym numerze) i wywiadu, jaki przeprowadził z lokalną „aktywistką” ze wsi południowego Mazowsza, mam zamiar pokazać wciąż istniejący i przeobrażający się potencjał historii mówionej dla praktyki tworzenia naszych historycznych narracji o nieodległej przeszłości.

Informacje o autorze:
FILIPKOWSKI PIOTR - socjolog, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. E-mail: pfilipkowski[at]ifispan.waw.pl

Prace cytowane Rozwiń
Powrót