ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2014, Nr 1 (6), Semiotyka historii
Michał Rydlewski
Ekfraza homerycka w perspektywie kulturowego wymiaru percepcji wzrokowej
Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: ekfraza homerycka, metamorfoza magiczna, pismo, obraz, antropologia poznania obrazowego, Maciej Kociuba, Eric Havelock, Andrzej P. Kowalski
Abstrakt: Punktem wyjścia artykułu jest jeden z rozdziałów książki Macieja Kociuby pt. Antropologia poznania obrazowego, w której Autor omawia wartość poznawczą ekfrazy homeryckiej. Artykuł poddaje w wątpliwość ustalenia autora, szeroko odwołując się do ustaleń takich badaczy, jak Eric Havelock czy Andrzej P. Kowalski, którzy, ujmując homerycki stan umysłu jako stan raczej magiczny niż czysto poznawczy w filozoficznym rozumieniu. Zdaniem autora artykułu Maciej Kociuba popełnia błąd w swojej interpretacji, gdyż nie uwzględnia w niej roli braku pisma w horyzoncie homeryckim.
Informacje o autorze:
MICHAŁ RYDLEWSKI – etnolog, filozof, literaturoznawca; adiunkt w Zakładzie Medioznawstwa Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Prace cytowane Rozwiń
Kociuba Maciej. 2010. Antropologia poznania obrazowego. Rola obrazu i dyskursu w poznawczym ujmowaniu świata. Lublin.
Co to jest filozofia kultury?. Warszawa.
Kultura i metoda. Warszawa.
Rydlewski Michał. 2013. „Archeologia widzenia – kulturowy wymiar percepcji wzrokowej. Rozmowa z prof. dr hab. Andrzejem P. Kowalskim”. Roczniki Antropologii Historii 3: 323–343.
Havelock Eric Alfred. 2007. Przedmowa do Platona. Warszawa.
Majewski Paweł. 2007. Wstęp do wydania polskiego: Havelock – poza filologię. Przedmowa do „Przedmowy”. W E.A. Havelock, Przedmowa do Platona. Warszawa.
Ong Walter Jackson. 2011. Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii. Warszawa
Ong Walter Jackson. 2009. Nim zaistniała tekstowość: oralność a interpretacja. W Osoba – świadomość – komunikacja. Antologia. Warszawa.
Lord Albert B.. 2010. Pieśniarz i jego opowieść. Warszawa.
Olson David R. 2010. Papierowy świat. Pojęciowe i poznawcze implikacje pisania i czytania. Warszawa.
Literatura oralna. Gdańsk.
Rodak Paweł. 2009. Pismo, książka, lektura. Warszawa.
Antropologia pisma. Od teorii do praktyki. Warszawa.
Mitchell S., Nagy Gregory. 2010. Wprowadzenie do nowego wydania. W A.B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, 7–49. Warszawa.
Havelock Eric Alfred. 2010. Kompozycja ustna w „Królu Edypie” Sofoklesa. W Literatura oralna. Gdańsk.
Tedlock Dennis. 2010. Ku poetyce ustnej. W Literatura oralna. Gdańsk.
Rydlewski Michał. 2013. „Nie rezygnujmy z kultury. Percepcja wzrokowa w ujęciu konstruktywizmu społecznego na tle postkonstruktywizmu i konceptualizmu”. Rocznik Antropologii Historii 3: 251–275.
Kmita Jerzy. 1985. Kultura i poznanie. Warszawa.
Pałubicka Anna. 2004. Interakcyjne źródło kultury. W Umysł i kultura, 99–109.s Bydgoszcz.
Pałubicka Anna. 2013. Gramatyka kultury europejskiej. Bydgoszcz.
Kowalski Andrzej P.. 1999. Symbol w kulturze archaicznej. Poznań.
Juszczak Wiesław. 2009. Ekfraza imaginacyjna: eidolon Heleny. W Wędrówka do źródeł. Gdańsk.
Juszczak Wiesław. 2009. Paleolityczny epos. Homer i mit australijski. W Wędrówka do źródeł. Gdańsk.
Pałubicka Anna. 2006. Myślenie w perspektywie poręczności a pojęciowa konstrukcja świata. Bydgoszcz
Pałubicka Anna. 2008. Relatywizm kulturowy a pojmowanie percepcji. W Język i przedstawienie, 28–40. Bydgoszcz.
Kowalski Andrzej P.. 2000. Archeologia kulturoznawcza. Projekt dyskursu „negatywistycznego”. W Archeologia w teorii i praktyce, 115–126. Warszawa.
Mroziewicz Anna. 2010. Śladami Ekfrazy. Duńscy pisarze wobec sztuk wizualnych. Poznań.
Markiewicz Henryk. 1996. Główne problemy wiedzy o literaturze. Prace wybrane. Kraków.
Kowalski Andrzej P.. 2001. Doświadczenie estetyczne w kulturze epoki brązu w świetle analizy ekfraz homeryckich. W Sztuka epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, 280–289. Wrocław–Biskupin.
Kowalski Andrzej P.. 1994. Metamorfozy jako przejaw najstarszej magicznie praktykowanej formy myślenia. W Szkice z filozofii kultury. Poznań.
Dobosz Artur. 2002. Tożsamość metamorficzna a komunikacja językowa. Poznań.
Gawroński Alfred. 1984. Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa? U źródeł współczesnych badań nad językiem. Kraków–Warszawa.
Freidenberg Olga. 2005. Eskurs do filozofii. W Semantyka kultury. Kraków.
Kowalski Andrzej P.. 2013. Mit a piękno. Z badań nad pochodzeniem sztuki. Bydgoszcz.
Rorty Richard. 1994. Filozofia a zwierciadło natury. Warszawa.
Evans-Pritachard Edward. 2008. Czary, wyrocznie i magia u Azande. Warszawa.
Domaradzki Mikołaj. 2011. „Interpretacja humanistyczna a problem starożytnej alegorezy”. Filo-Sofija 12: 361–372.
Kmita Jarzy. 1971. Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej. Warszawa.
Fleck Ludwik. 1986. Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym. Lublin.
Rydlewski Michał. 2012. Myśl potoczna jako system kulturowy w perspektywie projektu archeologii kulturoznawczej Andrzeja P. Kowalskiego. W Geertz. Dziedzictwo – interpretacje – dylematy, 215–235. Lublin.
Szahaj Andrzej. 2004. Znakoświat. W Zniewalająca moc kultury. Artykuły i szkice z filozofii kultury, poznania i polityki. Toruń.
Wittgenstein Ludwik. 1998. Uwagi o „Złotej Gałęzi” Frazera. Warszawa.