ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2018, Nr (11), Kulturowa historia wiedzy


Piotr Filipkowski
Stocznia – transformacja – historie mówione. Albo o sensotwórczej mocy (gdyńskich) statków

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: przemysł stoczniowy, transformacja, praca, poczucie sensu, historia mówiona, analiza biograficzna

Abstrakt:
Artykuł dotyczy pewnego szczególnego doświadczenia pracy w polskim przemyśle stoczniowym, który przeszedł proces radykalnej zmiany w ostatnich latach – będącej częścią lokalnych i globalnych transformacji gospodarczych, społecznych i, tutaj szczególnie istotnych, kulturowych. Analizując wywiady biograficzne z gdyńskimi stoczniowcami oraz sięgając do historycznych materiałów wizualnych (fotografii, filmów wideo), pokazuję rozpad szczególnego etosu stoczniowej roboty. Etosu zbudowanego, z jednej strony, na poczuciu uczestnictwa w rozbudowanym, skomplikowanym spektaklu społecznym, którego głównym aktorem jest - wyobrażony i rzeczywisty - statek ( ta "największa rzecz ruchoma zbudowana przez człowieka"). Z drugiej - na dumie z wykonywania wyjątkowego, kunsztownego rzemiosła. Ta antropologiczna analiza doświadczenia pracy nie unika konfrontacji z „socjalistyczną propagandą”, niezwykle potężną w tym polu, ani z uczestnictwem w „karnawale Solidarności”, jakie było udziałem większości rozmówców. Oba historyczne konteksty – pozornie sprzeczne – nie osłabiają, lecz wzmacniają poczucie sensu stoczniowej pracy (i życia). Najbardziej wzmacnia je jednak, retrospektywnie, biograficzne doświadczenie radykalnej dekompozycji tego sensu, do jakiej doszło w ostatnich latach – choć w gdyńskich dokach nadal buduje się statki i nowoczesne morskie konstrukcje.

Informacje o autorze:
PIOTR FILIPKOWSKI – socjolog, badacz historii mówionej, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. E-mail: pfilipkowski@ifispan.waw.pl. ORCID 0000-0001-8258-8167.

Prace cytowane Rozwiń
Powrót