1. Strona główna
  2. Archiwum
2020
Nr (13), Historia mówiona - emocje 2019
Nr (12), Historia publiczna 2018
Nr (11), Kulturowa historia wiedzy 2017
Nr (10), Antropologia - folklor - historia 2016
Nr (9), Dziedzictwo kulturowe 2015
Nr (8), Antropologia i historia 2014
Nr 1 (6), Semiotyka historii Nr 2 (7), Historia i płeć 2013
Nr 1 (4), O reprezentacji Nr 2 (5), Genealogie kultury 2012
Nr 1 (2), Antropologia współczesności – historia współczesności Nr 2 (3), Lektury (z) przeszłości 2011
Nr 1-2 (1), Preliminarium
ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2017, Nr (10), Antropologia - folklor - historia

Elisabeth Morrow Clark
“Dzięki temu, ja jestem”: Memories and narratives of trauma and national identity

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: współczesna historia Polski, post-pamięć, tożsamość, historia narodowa, emigracja, kobiety

Abstrakt:
W artykule analizuję sposoby manifestowania się post-pamięci w wybranych książkach oraz porównania ich z szeregiem przeprowadzonych przez siebie wywiadów. Swoją analizę rozpoczynam od refleksji nad Holocaust Testimonies Lawrence Langera oraz dyskusją nad sposobami w jakich przestrzeń pamięci o Holokauście może mieć znaczenie dla innych, późniejszych post-pamięci oraz studiów z zakresu oral history. Następnie aplikuję spostrzeżenia zaczerpnięte od Langer oraz After Such Knowledge Ewy Hoffman do wywiadów, które formują rdzeń moich badań. Te rozmowy o doświadczeniach emigracyjnych i przesiedleńczych z Kresów (regionu utraconego przez Polskę po II Wojnie Światowej) dają wgląd w kobiecą tożsamość, zarówno osobistą, jak i narodową. Ponadto wykorzystuję inną książkę Ewy Hoffman, Lost in Translation, będącą wspomnieniem o języku, tożsamości, miejscu i rodzinie. Autorka przygląda się życiu oraz tożsamości w powojennej Polsce i Ameryce stawiając pytania o potężne siły społeczne, które ukształtowały jej życie rodzinne oraz ujawniły inne siły, zmuszające ją do zinternalizowania pokoleniowych traum i włączenia ich w swoje intelektualne i społeczne istnienie. Jestem w szczególności zainteresowana jak Hoffman określa swoją osobistą tożsamość wraz z etniczną i językową adaptacją. W moich wywiadach zadaję szereg pytań mających na celu ukazanie doświadczenia przeprowadzenia się z Kresów do trójmiasta (Gdańsk, Gdynia, Sopot), uchwycenia, które elementy opowiadanej historii są niezmienne w każdym pokoleniu, co z kolei, w pewnej czasowej rozciągłości, pokazuje, jak każde pokolenie definiuje siebie jako Polaków, Gdańszczan (mieszkańców Gdańska) pochodzących z Wilna (Vilnius), Lwowa czy Pińska (L’viv) lub innych opuszczonych po zakończeniu wojny regionów. Artykuł śledzi konflikty oraz koszty społeczne emigracji i wykluczenia, nie tylko w wymiarze doraźnego cierpienia jednostki, ale jako procesu stopniowego opuszczania narodowej, kulturowej, regionalnej i osobistej tożsamości. Wszystkie omawiane przypadki wiążą ze sobą elementy pokoleniowe oraz elementy post-pamięci. Interesuje mnie zbadanie, jak członkowie rodzin pozostają nadal Polakami, po mimo konieczności zaadoptowania nowej, potencjalnie nie-polskiej rzeczywistości, w czasie, gdy jeszcze żywe są traumatyczne okoliczności utraty swojej dawnej ojczyzny. W podtekście opowiadanych przez matki i córki historii, zarówno autobiograficznych, jak i fikcyjnych, mamy do czynienia z ujawnieniem ważnej roli, jaką odgrywają kobiety w podtrzymaniu historii rodziny oraz – w szerszym ujęciu – historii narodowej i tożsamości.

Informacje o autorze:
ELIZABETH MORROW CLARK – historyk, adiunkt w West Texas A&M University. E-mail: eclark[at]wtamu.edu.

Prace cytowane Rozwiń
Powrót