ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa

2015, Nr (8), Antropologia i historia


Anna Muller
Walls that Unite: Unlikely Friendships in Mokotów Prison, 1949–1956

Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: Areszt Śledczy (Mokotów), narracja więzienna, komunizm, Armia Krajowa, Ukraińska Powstańcza Armia, solidarność kobieca

Abstrakt:
Artykuł ma na celu głębsze przyjrzenie się żeńskiej celi w mokotowskim więzieniu (Warszawa), w której od września 1949 roku do wczesnych lat pięćdziesiątych było więzionych pięć kobiet: Sabina Stalińska, Halina Zakrzewska, Tonia Lechtman, Ewa Piwińska oraz Vera Szot. Stalińska i Zakrzewska należały do Armii Krajowej (AK). Lechtman i Piwińska były zagorzałymi i zadeklarowanymi komunistkami, z kolei Szot została aresztowana za przynależność do Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA). Cała żeńska piątka spędziła swoje początkowe miesiące uwięzienia na przesłuchaniach, obawiając się jednocześnie o swoją przyszłość. Ich interpretacje sytuacji, w jakiej się znalazły, różniły się, podobnie jak odmienna była wierność względem obrazu powojennej Polski. Ten różnorodny skład celi wydawał się być dodatkową karą psychiczną, jakby zamknięcie w niezwykle przepełnionej celi nie było wystarczającym obciążeniem. Jednak istniejące źródła wskazują, że po mimo ideologicznych różnic, dzielona cela stała się przestrzenią intelektualnie oraz emocjonalnie otwartą, w której – koniec końców – kobiety uczyły się one rozumieć siebie nawzajem. Ideologiczne zaangażowanie oraz stosunek do komunizmu były jak najbardziej neutralnymi tematami ich dyskusji. Rozmowy pomiędzy tak różnymi kobietami, stawały się podglebiem samopoznania prowadzącym do nawiązania bliższych relacji, które były kontynuowane nawet po zwolnieniu z więzienia.

Informacje o autorze:
MULLER ANNA – historyk, adiunkt na University of Michigan Dearborn. E-mail: andziamu[at]gmail.com

Prace cytowane Rozwiń
Powrót