ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2014, Nr 2 (7), Historia i płeć
Barbara Klich-Kluczewska
„W tym domu panuje strach”. Kultura przemocy i porządek płci w Polsce późnego komunizmu
Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: Przemoc domowa – kultura przemocy – dyskurs - porządek płci – modernizacja – kryzys – PRL – 1970-1989 – mikrohistoria – historia kobiet
Abstrakt: Artykuł poświęcony jest związkom pomiędzy dominującym w ostatnich dwóch dekadach PRL wyobrażeniom na temat porządku płci w rodzinie a akceptacją dla przemocy. Ponadto ma on na celu prezentację potencjału dwojakiego typu źródeł dla badań przemocy domowej w XX wieku: dokumentacji spraw sądowych oraz prasy popularnej. Tego typu źródła pozwalają na zwrócenie uwagi w równym stopniu na dyskurs epoki jak na jednostkowe doświadczenie aktorów historycznych, które możemy odczytywać rozszyfrowując stosowane przez nich strategie narracyjnych, poszukując autorefleksji na temat sytuacji w jakiej się znaleźli oraz sposobów radzenia sobie z przemocą.
Informacje o autorze:
KLICH-KLUCZEWSKA BARBARA – historyk, adiunkt w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Prace cytowane Rozwiń
Bala N. 2008. An historical perspective on family violence and child abuse: Comment on Moloney et all, Allegations of Family Violence, 12 June 2007, „Journal of Family Studies” t. 14.
Clark A. 2011. Domestic Violence, Past and Present, „Journal of Women’s History” 23 (3).
Walker L. 1979. The Battered Women, New York.
Middleton J. 2008.The Experience of Corporal Punishment in Schools, 1890–1940, „History of Education” 37 (2): 253–275.
Maguire M.J., Sé Ó C. 2005. A Good Beating Never Hurt Anyone: The Punishment And Abuse Of Children In Twentieth Century Ireland, „Journal of Social History” 38 (3): 635–652.
Axelrod P. 2010. No Longer a ‘Last Resort’: The End of Corporal Punishment in the Schools of Toronto, „The Canadian Historical Review” 91 (2): 261–285.
Schumann D. 2007. Legislation and Liberalization: The Debate About Corporal Punishment in Schools, „German History” 25 ( 2): 324–350.
Margolis E., Sheila F. 2007. Caught Napping: Images of Surveillance, Discipline and Punishment on the Body of the Schoolchild, „History of Education”, 36 (2):191–211.
Smart C. 2000. Reconsidering the Recent History of Child Sexual Abuse, 1910–1960, „Journal of Social Policy” 29 (1): 55–71.
Dolan F.E. 2008. Marriage and Violence: The early Modern Legacy, Philadelphia, Pennsylvania.
Merrick J. 2012. Domestic Violence in Paris, 1775, „Journal of Family History” 37 (4): 417–427.
Pleck E.H. 1987. Domestic Tyranny: The Making of American Social Policy against Family Violence from Colonial Times to the Present, Champaign, Illinois.
Peterson del Mar D.1998. What Trouble I Have Seen: A History of Violence against Wives, Cambridge, Massachusetts.
Foyster E. 2005. Marital Violence: An English Family History, 1660–1857, Cambridge.
Butler S.M. 2007. The Language of Abuse: Marotal Violence in Later Medieval England, Leiden.
Pomeroy S.B. 2007. The Murder of Regilla: A Case of Domestic Violence in Anttiquity, Cambridge, Massachusetts.
Ferguson E. E. 2007. Domestic Violence by Another Name: Crimes of Passion in Fin-de-Siècle Paris, „Journal of Women’s History” 19, (4): 12–34.
Delap L., Griffin B., Wills A. red. 2009.The Politics of Domestic Authority in Britain since 1800, Basingstoke.
Nolde D. 2008. The Language of Violence. Symbolic Body Parts in Marital Conflicts in Early Modern France, [w:] Violence in Europe. Historical and Contemporary Perspectives, red. S. Body-Gendrot, P. Spierenburg, New York: 141–159.
Heijden M.V.D. 2000. Women as Victims of Sexual and Domestic Violence In Seventeenth-Century Holland: Criminal Cases of Rape, Incest, and Maltreatment in Rotterdam and Delft, „Journal of Social History” 33 (3): 623–644.
Ziemierski M. 2010. Przemoc domowa w Krakowie w latach 1650–1763 w świetle mieszczańskich testamentów i inwentarzy, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU I PAN W Krakowie” 15.
Marcus I. 2009. Wife Beating: Ideology and Practice under State Socialism in Hungary, Poland and Romania, [w:] Gender Politics and Everyday Life in State Socialist Eastern and Central Europe, red. Sh. Penn, J. Massino, New York: 115–132.
Wiślicz T. 2012. Upodobanie. Małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII–XVIII wieku. Wyobrażenia społeczne i jednostkowe doświadczenia, Wrocław.
Bołdyrew A. 2009. Kara i strach w wychowaniu dzieci w polskich rodzinach w XIX w., „Dziecko Krzywdzone” 3: 1–8.
Dobrzyński A. 1974. Przestępstwa przeciwko rodzinie, Warszawa.
Tobis A. 1980. Główne przestępstwa przeciwko rodzinie. Charakterystyka prawna skuteczności pozbawienia wolności, Poznań.
Szwarc A. 1984.Przestępczość przeciwko rodzinie, opiece I młodzieży w latach 1948–1980 w świetle statystyki kryminalnej, Poznań.
Zakrzewski A. 1973. Przestępczość znęcania się nad członkami rodziny pod wpływem alkoholu (analiza kryminologiczna), „Państwo i Prawo” 3.
Przestępczość przeciwko rodzinie, opiece i młodzieży. Materiały VI Wrocławskiego Sympozjum Kryminologicznego 18–19 październik 1979, Wrocław.
Sokołowski T. 1987. Władza rodzicielska nad dorastającym dzieckiem, Poznań.
Strzembosz T. 1979. Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży, Warszawa.
Syrek W., Zralek M. 1979. Pojęcie patologii społecznej w świetle polskiej literatury naukowej, [w:] Polityka społeczna, Warszawa: 67–72.
Wódz J. 1988. Patologia społeczna w życiu codziennym miasta, Katowice.
Jarosz M. 1987. Dezorganizacja w rodzinie i społeczeństwa, Warszawa.
Akoliński S. 1979. Problemy patologii społecznej, [w:] Polityka społeczna, Warszawa.
Kwaśniewski J.1979. Postawy mieszkańców Warszawy wobec zachowań odbiegających od norm społecznych, [w:] Konflikt i przystosowanie. Prace Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW 4 Warszawa.
Tryfan B.1989. Konflikty rodzinne na wsi w świetle dokumentów sądowych, „Wieś Współczesna 4: 84–95.
Tryfan B.1988. Wiejskie rodziny zagrożone patologią społeczną, „Wieś Współczesna”: 95–107.
Mościcka L. red. 1984.Rodzina a dewiacje w zachowaniu, Wrocław.
Steenkamp C. 2005. The Legacy of War: Conceptualizing a ‘Culture of Violence’ to Explain Violence after Peace Accords, „The Round Table” 94 (379).
Fidelis M. 2010. Women, Communism, and Industrialization in Postwar Poland, Cambridge, Massachusetts.
Kwilecki A., Łączkowska M. 1987. Problemy rodziny robotniczej w świetle najnowszych materiałów autobiograficznych, „Studia Socjologiczne” 1.
Stańczak-Wiślicz K. 2010. Opowieści o trudach życia. Narracje zwierzeniowe w popularnej prasie kobiecej XX wieku, Warszawa.
