ISSN 2084–1418
Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa
2014, Nr 2 (7), Historia i płeć
Katarzyna Sierakowska
Wpływ powstania styczniowego na zakres patriotycznych obowiązków kobiet
Pobierz wersję elektroniczną
Słowa kluczowe: historia kobiet, patriotyzm kobiet w XX wieku, kobiety i wojna
Abstrakt: Tezą wyjściową artykułu jest przekonanie, że doświadczenie kobiet w okresie powstania styczniowego wpłynęło w znacznym stopniu na kształt procesu emancypacyjnego na ziemiach polskich. Z jednej strony doszło do przyśpieszenia momentu artykułowania przez kobiety postulatów emancypacyjnych, z drugiej zaś w znaczącym stopniu ich udział w narodowym zrywie i zdobyte doświadczenie ukierunkowały społeczny dyskurs na temat postrzegania ról kobiet w okresie wystąpień zbrojnych.
Informacje o autorze:
SIERAKOWSKA KATARZYNA – historyk, adiunkt w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk
Prace cytowane Rozwiń
Adamus A., 1970. Żyć aby żyli inni. W Kobieta w walce, 11. Warszawa.
Barańska A. 1998. Kobiety w powstaniu listopadowym 1830–1831. Lublin.
Barańska A. 2001. Wpływ powstań na ewolucję ról społecznych kobiet. W Polskie powstania narodowe na tle przemian europejskich w XIX wieku, red. A. Barańska, W. Matwiejczyk, J. Ziółek. Lublin.
Benedekówna J. 1927. Nasz oddział macierzysty we Lwowie. W Wierna Służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915. Warszawa.
Bruchnalska M. 1933. Ciche bohaterki. Udział kobiet w powstaniu styczniowem. Miejsce Piastowe.
Budzińska-Tylicka J. 1917. Pamiętnik Zjazdu Kobiet Polskich. Warszawa.
Caban W. 1994. Kobiety i powstanie styczniowe. W Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku : zbiór studiów, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, 59–72. Warszawa.
Cieślikowa A.J. 1998. Ochotnicza Legia Kobiet 1918–1922. Warszawa.
Cieślikowa A.J. 1998. Ochotnicza Legia Kobiet 1918–1922, Warszawa.
Dudekova G. 2008. Międzynarodowa działalność kobiet w Austro-Węgrzech i VII Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia na Rzecz Praw Wyborczych Kobiet w Budapeszcie w 1913 roku. W Działaczki społeczne, feministki, obywatelki... Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 r. (na tle porównawczym.), red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, 152-153. Warszawa.
Dufrat J. 2002. Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Toruń.
Dulębianka M. 1907. "Polityczne stanowisko kobiety". Ster 7: 256.
Enloe S. 1983. Does Khaki Become You?. London.
Gertzówna W. 1929. W pierwszym pułku artylerii, W Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918. Warszawa.
Gierczak A. oprac. 1970. Kobieta w Walce. Warszawa.
Grzebalska W. 2014. Płeć powstania warszawskiego. Warszawa.
„Kobieta Współczesna” (1927) 1.
Komorowska J. 1984. Świąteczne zwyczaje domowe w wielkim mieście. Studium na przykładzie Warszawy. Warszawa.
Kondratowicz E. 2003. Być jak narodowy sztandar. Kobiety i Solidarność. Warszawa.
Kondratowicz E. 2001. Szminka na sztandarze: kobiety „Solidarności” 1980–1989. Warszawa.
Kulak T., Dufrat J., Piotrowska-Marchewa M. red. 2013. Postawy i aktywność kobiet w czasie powstania styczniowego 1863–1864. Wrocław.
Łubieńskich Górska M. z. 1996. Gdybym mniej kochała: dziennik z lat 1889–1895. Warszawa.
Makarowiczów Aleksandrowa Mielnicka R. z. 1903. Pod Wrzącą, W W czterdziestą rocznice Powstania Styczniowego 1863–1903.
Malone Kingsbury C. 2010. For Home and Country. World War I Propaganda on the Home Front. Nebraska.
Nowakowska A. 2008. Komisja Historii Kobiet w Walce o Niepodległość – w trosce o zachowanie w pamięci bohaterek, W Działaczki społeczne, feministki, obywatelki... Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 r. (na tle porównawczym.), red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, t.2, 331-344. Warszawa.
Oddział kobiecy warszawskiego Kedywu. Dokumenty z lat 1943–1945, 2002. Warszawa.
Paletschek S., Pietrow-Ennker B. red.. 2004. Women`s emancipation móvements in the nineteenth century. A European perspective: Concepts and Issues. Stanford California.
Penn S. 2003. Podziemie kobiet. Warszawa.
Podrygałło J. 1998. Dywersja i sabotaż kobiet. W Służba Polek na frontach II wojny światowej. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniach 16–17 listopada 1996, red. E. Zawacka, cz. 2, 149. Toruń.
Rezmer W. red. 2012. Kobiety w wojnach o niepodległość i granice 1918–1921, red. W. Rezmer. Toruń.
Romanowiczówna Z. 2005. Dziennik lwowski 1842–1930, t. 1, z autografu wydał, komentarzami, biogramami i wstępem opatrzył Z. Sudolski. Warszawa.
Samotyhowa N. 1927. 'Wierna Służba". Kobieta Współczesna 39: 17.
Sauer E., Lanzinger M., Frysak E. red. 2006. Womens`s Movements. Networks and Debates in post-communist Countries in the 19th and 20th Centuries, „L`Home” Schriften 13, Koln–Weimar–Wien.
Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918 (1929). Warszawa.
Wierna Służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915 (1927). Warszawa.
Wojtowicz K. 2000. Polki lat 1939–1945 – Kim były? Jak ginęły? Charakterystyka uczestniczek walk o niepodległość Polski poległych w okresie II wojny światowej. W Służba Polek na frontach II wojny światowej. Materiały IX sesji popularnonaukowej połączonej z II Zjazdem Kombatantek w Toruniu w dniach 6–7 listopada 1999, red. M. Golon i K. Minczykowska, cz. 4, 285. Toruń.
Zawacka E. Przedmowa. W Służba Polek na frontach II wojny światowej. Materiały IX sesji popularnonaukowej połączonej z II Zjazdem Kombatantek w Toruniu w dniach 6–7 listopada 1999, red. M. Golon i K. Minczykowska, cz. 2, 19. Toruń.
Zawadzka A., Zawadzka J. red. 1983. Pełnić służbę… Z pamiętników i wspomnień harcerek Warszawy 1939–1945, red. A. Zawadzka i J. Zawadzka. Warszawa.
Zawiszanka Z. 1927. Pierwsze czasy drużyn strzeleckich w Krakowie, W Wierna Służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915. Warszawa.