ISSN 2084–1418
The paper edition of the Anthropology of History Yearbook is the definitive version
2021, No. (14), Ethnoarchaeology
Anna Pałubicka
Do early traditional societies have history? Time in performative-imaginative and symbolic communication
Keywords: concept of time; early traditional societies; birth of categories
of historicity
Abstract: The article is devoted to the issue of cultural forms of experience of time leading to awareness of the existence of history. The author argues that early traditional groups could not produce an idea of the order of history according to linear time. The argument is the sociological research of S. Czarnowski, the histroriographic research of J. Topolski, once data from the history of philosophical ideas. The primitive communities updated events in a performative mode, then narratives appeared that arranged the course of events according to a specific temporal sequence. In this context, only the history of sensu largo is possible. Only pomitic thought, which assumes a distant relation of the subject to the world, instead of experiencing events according to cyclical time, offers a view of them in terms of unique facts. As a consequence of such changes in the experience of time, a history of the strict sense may arise.
About Author:
ANNA PAŁUBICKA – philosopher of culture; professor emeritus at the Institute of Philosophy, Adam Mickiewicz University in Poznań. Email: annapal@amu.edu.pl. ORCID 0000-0002-4632-6634.
References
Ajdukiewicz, K. 1965. „Zmiana i sprzeczność”. W Język i poznanie 2: 90-106. Warszawa: PWN
Arendt, H. 1991. Myślenie, tłum. H. Buczyńska-Garewicz. Warszawa: Czytelnik
Arystoteles 2010. Fizyka, Ksiega IV. W Zachęta do filozofii, Fizyka, tłum. K. Leśniak, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Banasiak, B. 2010. „U źródeł empiryzmu Gilesa Deleuza – D. Hume’a”, Hybris 10: 133-155
Carr, N. 2013. Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg, tłum. K. Rojek. Gliwice: Wydawnictwo Helion
Cassirer, E. 1995. Symbol i język, przekład, wybór tekstów i wstęp B. Andrzejewski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM
Czarnowski, S. 1956. „Powstanie i społeczne funkcje historii”. W Dzieła V: 99-102. Warszawa: PWN
Czarnowski, S. 1956. „Historia a historia kultury”. W Dzieła V: 84-88. Warszawa: PWN
Deleuze, G. 2000. Empiryzm i subiektywność. Esej o naturze ludzkiej według Hume’a, przekł. K. Jarosz. Warszawa: Wydawnictwo KR
Eliade, M. 1993. Traktat o historii religii, przekł. J. Wierusz-Kowalski. Łódź: Wydawnictwo Opus
Freidenberg, O. 2007. Obraz i pojęcie, przekł. B. Żyłko. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Hume, D. 1977. Badania dotyczące rozumu ludzkiego, przekł. J. Łukasiewicz, K. Twardowski. Warszawa: PWN
Kmita, J. 1984. „Magiczne źródło kultury”, Odra XXIV: 24-30
Kmita, J. 2005. „Symbolizowanie jako relacja aksjologiczna oraz jako relacja semantyczna”. W Aksjologiczne źródła pojęć,13-22. Bydgoszcz: Wydawnictwo Epigram
Kowalski, A. P. 1999. Symbol w kulturze archaicznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM
Kowalski, A. P. 2001. Myślenie przedfilozoficzne. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora
Lévy-Bruhl, L. 1992. Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych. przekł. B. Szwarcman-Czarnota. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Mazurkiewicz, J. 1958. Wstęp do psychofizjologii normalnej, t. II. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
Pałubicka, A. 2013. Gramatyka kultury europejskiej. Bydgoszcz: Wydawnictwo Epigram
Topolski, J. 1972. Świat bez historii. Warszawa: Wiedza Powszechna.