ISSN 2084–1418
The paper edition of the Anthropology of History Yearbook is the definitive version
2017, No. (10), Anthropology – Folklore – History
Jolanta Ługowska
To Be ‘an Unappointed Recipient’…
PDF version
Keywords: folk culture, tradition, the sacred, holy places, Mass intention books, votive offerings and gestures, letters to God, folk religiousness
Abstract: The scientific interests of Piotr Kowalski, a literary scholar, folklorist, and cultural researcher, include the phenomena and specific events that impose on the researcher the status of an "unintended" or at least "non-specific" recipient. The multi-layered, erudite treatise Prośba do Pana Boga. Rzecz o gestach wotywnych (A Plea to God: Topics in Votive Gestures) originates from a discreet observation by the scholar of a specific ritual, where the faithful write in the book laid out by the altar of Our Lady of Opole their pleas and intentions of a private, often intimate nature. An attempt made by the author to outline the origin of this phenomenon, its cultural functions, and historical and contemporary contexts, illustrates a certain type of scientific reasoning, whose logic leads from observation of "strangeness" or "marginality" of the analysed event or behaviour (along with the accompanying texts) to its placement in the mainstream of culture. This is done by disclosing certain, usually secret, patterns and behaviours related to universal human needs, used in single communication acts. Consequently, cognitive distance accompanying all scientific activities, including the field of cultural studies, may become significantly reduced as a result of the use of explanatory procedures and location of the examined phenomena on the timeline, but it is never completely eliminated. Kowalski repeatedly emphasises that a scientist always exists "next to" the subject of research, often in the role of an "unintended recipient". It seems important that this distance is closely connected with a typically humanistic interest in the rich and diverse human world of meanings and values, in which nothing is obvious.
About Author:
JOLANTA ŁUGOWSKA - philologist, full professor at the Institute of Polish Philology at the University of Wrocław. E-mail: jola.lugowska[at]op.pl
References
Bartmiński, Jerzy. 1990. Folklor – język – poetyka. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.
Burszta, Wojciech J. 1992. „Etnologia dzisiaj albo siła peryferii.” Polska Sztuka Ludowa 2.
Ciarka, Ryszard. 1992. „Rozmowa z Jackiem Olędzkim.” Konteksty 3–4.
Czachowski, Hubert, i Violetta Wróblewska, red. 2016. Kultura wsi w egodokumentach. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Eliade, Mircea. 1970. Sacrum. Mit. Historia. Wybór esejów, przeł. A. Tatarkiewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Heller, David. 1992. Kochany Panie Boże! Jakiego wyznania były dinozaury?, wybór i przekład M. Bogusławska. Warszawa: Wydawnictwo Palabra.
Kowalski, Piotr. 1990. Współczesny folklor i folklorystyka. O przedmiocie poznania w dzisiejszych badaniach folklorystycznych. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kowalski, Piotr. 1993. Samotność i wspólnota. Inskrypcje w przestrzeniach współczesnego życia. Opole: Wydawnictwo WSP.
Kowalski, Piotr. 1994. Prośba do Pana Boga rzecz o gestach wotywnych. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
Kowalski, Piotr, red. 2007. Bestie, żywy inwentarz i bracia mniejsi. Motywy zwierzęce w mitologiach, sztuce i życiu codziennym. Opole: Uniwersytet Opolski, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Marshall, Eric, i Stuart Hample. 1978. Listy dzieci do Pana Boga, przeł. M. Goraj. Warszawa: PAX.
Ong, Walter J. 1992. Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przeł. J. Japola. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Pawluczuk, Włodzimierz. 1990. Wiara a życie codzienne. Kraków: Miniatura.
Pawluczuk, Włodzimierz. 1992. Potoczność i transcendencja. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Zgółkowa, Halina, red. 1994. Listy polskich dzieci do Pana Boga. Poznań: Wydawnictwo SAWW.