ISSN 2084–1418
The paper edition of the Anthropology of History Yearbook is the definitive version
2011, No. 1-2 (1), Preliminaries
Krzysztof Piątkowski
History and Anthropology
PDF version
Keywords: anthropology, history, hermeneutics of the culture, historical narration, historical fact; cultural text.
Abstract: This article is the trial of examination of relations between history and anthropology, captured from the anthropological perspective. It defines the conditions of the development of historical anthropology in Poland, referring them to the philosophical and methodological background. Therefore, it shows also a way in which historical examinations arrive to an anthropological reflection. Every historical document is a subject of an interpretation, is not "neutral", the researcher makes always an interpretation of some interpretation. In this area historical anthropology proposed the new language (hermeneutics), criticism and the regard of cultural practice.
About Author:
PIĄTKOWSKI KRZYSZTOF – anthropologist of culture, Assistant Professor in the Department of Ethnology and Cultural Anthropology at the University of Wrocław, lecturer at the School of Arts and Design in Łódź. Contact e-mail: kpiatkowski[at]poczta.onet.pl
References
Burszta, Wojciech. 1992. Wymiary antropologicznego poznania kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Piątkowski, Krzysztof, i Wojciech J. Burszta. 1994. O czym opowiada antropologiczna opowieść. Warszawa: Instytut Kultury.
Gadamer, Hans-Georg. 2003. Język i rozumienie, przeł. Piotr Dehnel, Beata Sierocka. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Gadamer, Hans-Georg. 1993. Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. Bogdan Baran. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Geertz, Clifford. 1997. „Historia i antropologia”, przeł. Sławomir Sikora. Polska Sztuka Ludowa. Konteksty 1–2: 236–237.
Appleby, Joyce, i Lynn Hunt, i Margaret Jacob. 2000. Powiedzieć prawdę o historii, przeł. Stefan Amsterdamski. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Geertz. Clifford. 2005. „Zmącone gatunki. Nowa formuła myśli społecznej.” W Wiedza lokalna, dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej. Clifford Geertz. przeł. Dorota Wolska. 29-45. Kraków. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Toews, John. E. 1987. “Intelectual History After the Linguistic Turn.” American Historican Review (92).
Norris, Christopher. 2000. Dekonstrukcja przeciw postmodernizmowi. Teoria krytyczna i prawo rozumu, przeł. A. Przybysławski, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Geertz, Clifford. 2000. Dzieło i życie. Antropolog jako autor, przeł. Ewa Dżurak, Sławomir Sikora, Warszawa: Wydawnictwo KR.
Geert, Mak. 2009. „O zdradliwym uroku opowieści – rozmowa z J. Wróblem.” Dziennik 4–5 VII: 11–12.
Geertz, Clifford. 2005. „Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury.” W Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. Marian Kempny, Ewa Nowicka. przeł. Sławomir Sikora. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
White, Hayden. 1973. Metahistory: The Hostorical Imagination In Nineteenth-Century Europe, Baltimore.
White, Hayden. 2009. Proza historyczna. red. Ewa Domańska, przeł. różni, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
White, Hayden. 2000. Poetyka pisarstwa historycznego. red. Ewa Domańska, Marek Wilczyński, przeł. różni, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Domańska, Ewa. 2005. Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Topolski, Jerzy, i Wojciech Wrzosek, i Ewa Domańska. 1994. Między modernizmem a postmodernizmem. Historiografia wobec zmian w filozofii historii, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Wrzosek, Wojciech. 1995. Historia – Kultura – Metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii, Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Radomski, Andrzej. 2006. Historiografia a kultura współczesna. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Piasek, Wojciech. 2004. Antropologizowanie historii. Studium metodologiczne twórczości Witolda Kuli, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Stomma, Ludwik. 2008. A jeśli było inaczej. Antropologia historii, Poznań: Wydawnictwo Sens.
Zemon-Davis, Natalie. 1982. „Anthropology and History in the 1980s” W The New History. The 1980s and Beyond. Studies in Interdisciplinary History, red. T. K. Rabb, R. I. Rotberg, Princeton, New Jersey.
Kubiak, Zygmunt. 1998. Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.
Kowalski, Piotr. 1998. Leksykon znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kowalski, Andrzej. P. 2001. Myślenie przedfilozoficzne. Studia z filozofii kultury i historii idei, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Barthes, Roland. 2004. „Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań.” W Narratologia, red. Michał Głowiński, przeł. W. Błońska. Gdańsk: Słowo/obraz, terytoria.
Ankersmit, Frank. 2004. Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. Ewa Domańska, przeł. różni, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Barthes, Roland. 1984. Dyskurs historii. przeł. A. Rysiewicz, Z. Kłoch, „Pamiętnik Literacki”.
Stojanowich, Traian. 1976. French Historical Method: The Annales Paradigm. Ithaca, New York. London: Cornell University Press.
Geremek, Bronisław, i Witold Kula. 1971. „Przedmowa.” W Fernand Braudel. Historia i trwanie. 5-19. przeł. Bronisław Geremek, Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik.
Duby, Georges, i Bronisław Geremek. 1995. Wspólne pasje. Rozmowę przeprowadził P. Sainteny, przeł. Elżbieta Sadowska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Braudel, Fernand. 1971. Historia i trwanie. przeł. Bronisław Geremek, Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik.
Braudel, Fernand. 1992. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV–XVIII wiek, t. 1–3, przeł. Maria Ochab, Piotr Graff, Warszawa 1992.
Ricoeur, Paul. 2008. Czas i opowieść. T. 1, przeł. Małgorzata Frankiewicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Chartier, Roger. 1982. “Intellectual History or Sociocultural History? The French Trajectories.” W Modern European Intellectual History: Reappraisals and New Perspectives, red. Diminic La Capra, Steven Kaplan, Ithaca, New York, London: Cornell University Press.
Aries, Philipe. 1996. Czas historii, przeł. Bella Szwarcman-Czarnota, Gdańsk–Warszawa: Wydawnictwo Volumen.
De Certeu, Michel. 2008. Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. Katarzyna Thiel-Jańczuk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ginzburg, Carlo. 1989. Ser i robaki. Wizja świata pewnego młynarza z XVI wieku, przeł. Radosław Kłos, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Le Roy Ladurie, Emmanuel. 1988. Montaillou, wioska heretyków 1294–1324, przeł. Ewa Ziółkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Guriewicz, Aron. 1976. Kategorie kultury średniowiecznej, przeł. Józef Dancygier, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Guriewicz, Aron. 1987. Problemy średniowiecznej kultury ludowej, przeł. Zdzisław Dobrzyniecki, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Delumeau, Jean. 1986. Strach w kulturze Zachodu, przeł. Adam Szymanowski, Warszawa: Wydawnictwo PAX.
Le Goff, Jacques. 1997. Świat średniowiecznej wyobraźni, przeł. Maria Radożycka-Paoletti, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Łotman, Jurij. 1997. „Wola boska czy gra hazardowa. (Prawidłowość i przypadki w procesie historycznym).” Polska Sztuka Ludowa Konteksty.
Bloch, Marc. 1959. Pochwała historii, przeł. Wanda Jedlicka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kocka, J. 1996. „Perspektywy historii społecznej w latach dziewięćdziesiątych.” W Historia społeczna, historia codzienności, mikrohistoria, przeł. Andrzej Kopacki, Warszawa: Volumen, Niemiecki Instytut Historyczny.
Burke, Peter. 2000. Historia i teoria społeczna, przeł. Małgorzata Łamacz, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Burke, Peter. 2009. Kultura ludowa we wczesnonowożytnej Europie, przeł. Robert Pucek, Michał Szczubiałka, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Tilly, Charles. 1984. Big Structures, Large Processes, Huge Comparisons, New York: Cornell University Press.
Hardtwig, W. 1996. „Historia codzienności dzisiaj. Bilans krytyczny.” W Historia społeczna, historia codzienności, mikrohistoria, przeł. Andrzej Kopacki, Warszawa: Volumen, Niemiecki Instytut Historyczny.
Madick, H. 1996. „Mikrohistoria.” „W Historia społeczna, historia codzienności, mikrohistoria, przeł. Andrzej Kopacki, Warszawa: Volumen, Niemiecki Instytut Historyczny.
Guriewicz, Aron. 1997. „Historia i antropologia historyczna”, przeł. Bogusław Żyłko, Polska Sztuka Ludowa. Konteksty: 236–237.
Bourdieu, Pierre. 2008. Zmysł praktyczny, przeł. Maciej Falski, Kraków: Wydawnictwo uniwersytetu Jagiellońskiego.
Łotman, Jurij. 1996. „Problema istoriczeskogo fakta.” W Wnutri myslaszczych mirow. Czełowiek – tiekst – siemiosfera – istorija. Moskwa.
Łotman, Jurij. 1996. „Istoriczeskije zakonomiernosti i struktura tieksta.” W Wnutri myslaszczych mirow. Czełowiek – tiekst – siemiosfera – istorija. Moskwa.
Topolski, Jerzy. 1996. Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Bachtin, Michaił. 1986. Estetyka twórczości słownej, przeł. Danuta Ulicka, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Atena i Arachne, która z nich piękniej tkaninę wyplata: historia i antropologia. 2009. red. Jarosław Eichstaedt, Krzysztof Piątkowski, Ożarów (w druku).
Polska Sztuka Ludowa. Konteksty 1997.